Muzeum Historyczne w Sanoku podsumowało ubiegły rok

W ubiegłym roku Muzeum Historyczne w Sanoku odwiedziło 63 071 osób, a więc o 4 766 zwiedzających więcej niż w roku 2020. Cudzoziemcy stanowili 338 osób.

Najchętniej turyści zwiedzali sanockie muzeum w grupach zorganizowanych (wycieczki) – 7 730 osób. W ramach darmowych poniedziałków muzeum odwiedziło 5 246 osób.

W wydarzeniach kulturalnych organizowanych przez Muzeum Historyczne w Sanoku udział wzięło 29 578 osób.

W ubiegłym roku w budynku zamku i w dobudowanym skrzydle organizowane były wystawy stałe, tj.:

• Sztuka cerkiewna XII-XIX w.
• Sztuka sakralna kościoła katolickiego XV-XIX w.
• Portret szlachecki XVII-XIX w.
• Galeria Zdzisława Beksińskiego.
• Galeria malarstwa XX w. im. Marii i Franciszka Prochasków.
• Galeria Mariana Kruczka.
• Historie w ziemi zapisane (wystawa archeologiczna).

 Wystawy czasowe:

• „Józef Piłsudski i Symon Petlura – twórcy sojuszu polsko-ukraińskiego 1920 roku” – wystawa przygotowana przez IPN w związku z 100. rocznicą paktu polsko-ukraińskiego (27 stycznia – 12 marca 2021 roku);
• „Piast Total War” – wystawa archeologiczna ze zbiorów Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie poświęcona wojskowości polskiej w X-XII wieku (8 lutego – 30 czerwca 2021 roku);
• „Konstytucja 3 Maja i sanockie obchody święta w 1981 r.” – wystawa upamiętniająca 230. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja i sanockie obchody z 1981 r., które przerodziły się w potężną manifestację patriotyczną (3 maja – 15 lipca 2021 roku);
• „Niebezpieczne zabawy” – malarstwo prof. Henryka Cześnika ze zbiorów Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie (21 maja – 4 czerwca 2021 roku);
• „Malarstwo Stefana Kątskiego” – pierwsza polska wystawa obrazów artysty, zakupionych przez Muzeum Historyczne w Sanoku przy finansowym wsparciu Województwa Podkarpackiego ze zbiorów Instytutu Polskiego w Montrealu (11 czerwca – 8 sierpnia 2021 roku);
• „Cichy Memoriał. Twórczość artystyczna Arkadiusza Andrejkowa” – wystawa prezentująca dorobek sanockiego artysty, tworzącego historyczne murale na obszarze Podkarpacia i kraju (1 lipca – 22 października 2021 roku);
• „Tomasz Wooj (Wojtowicz) – malarstwo” – wystawa malarstwa polskiego artysty Tomasza Wojtowicza, wernisaż z udziałem prof. Jerry’ego Zeniuka z Monachium (23 lipca – 23 sierpnia 2021 roku);
• „Wystawa szabla polska wz. 1921” – wystawa organizowana w setną rocznicę wprowadzenia szabli polskiej wz. 1921, obejmująca m.in. 113 oryginalnych egzemplarzy szabli polskiej, jak również eksponaty związane z 2. Pułkiem Strzelców Podhalańskich. Wystawa organizowana z prywatnych zbiorów kolekcjonerskich (21 sierpnia – 3 grudnia 2021 roku);
• „Gorzki Pokój – Traktat Ryski 1921” – Wystawa upamiętniająca setną rocznicę podpisania Traktatu Ryskiego. Wystawa organizowana we współpracy z IPN oddział w Rzeszowie i Urzędem Marszałkowskim Województwa Podkarpackiego (1-14 września 2021 roku);
• „Anna Maria Pilszak – malarstwo i rysunek” – wystawa czasowa malarstwa sanockiej artystki (10 września – 8 października 2021 roku);
• „Archiwa Rodzinne Niepodległej. Zbiorowy portret rodzin II Rzeczypospolitej” – ogólnopolska wystawa przygotowana przez Archiwum Państwowe (15 listopada – 15 grudnia 2021 roku).

 

Wystawy zewnętrzne krajowe i międzynarodowe:

• „Zdzisław Beksiński – fotografia” – wystawa fotografii artystycznej Zdzisława Beksińskiego w Sosnowieckim Centrum Sztuki – Zamek Sielecki (8 marca – 7 maja – wobec lockdown’u prolongowana do 30 czerwca 2021 roku);
• „Beksiński w Warszawie – Post Scriptum” – wystawa malarstwa Zdzisława Beksińskiego w Praskim Centrum Koneser współorganizowana przez Fundację Nova Ars Poloniae (26 czerwca – 5 września 2021 roku);
• „Romantyzm Nieoczywisty – Beksiński w Opinogórze” wystawa dzieł malarskich, fotografii i rysunku Zdzisława Beksińskiego w Muzeum Romantyzmu w Opinogórze (16 września – 31 października 2021 roku);
• „Świat Mistrza Beksińskiego” – koncert muzyki symfonicznej w Narodowym Centrum Muzyki we Wrocławiu połączony z wystawą malarstwa Zdzisława Beksińskiego ze zbiorów Muzeum. Wydarzenie organizowane we współpracy z Fundacją Beksiński (13 listopada 2021 roku);
• „Twórczość Zdzisława Beksińskiego w Muzeum Ustrońskim im. Jana Jarockiego w 35-lecie istnienia placówki” (1 grudnia 2021 – 25 lutego 2022 roku).

 

Inne wydarzenia kulturalne i społeczne w obiektach Muzeum Historycznego:

• Spotkanie autorskie z prof. Maciejem Czerwińskim i promocja książki „Chorwacja. Dzieje, kultura, idee” – wydarzenie związane z 30. rocznicą niepodległości Republiki Chorwackiej (11 czerwca 2021 roku);
• Spotkanie z prof. Jerzym Bralczykiem w związku z promocją książki „Porzekadła”. Wydarzenie organizowane w ramach „Bieszczadzkiego Lata z Książką” przez wydawnictwo BOSZ (15 czerwca 2021 roku);
• „Bohater w drodze” – piknik historyczny i inscenizacja historyczna realizowana w ramach współpracy transgranicznej z partnerami z okręgu Kapuszany – Słowacja (24 lipca 2021 roku);
• Spotkanie z pisarzem Andrzejem Potockim i malarzem Arkadiuszem Andrejkowem w ramach promocji albumu „Cichy Memoriał” wyd. Ruthenus. Wydarzenie jako element Jarmarku Ikon w Sanoku (31 lipca 2021 roku);
• Koncert Pieśni Patriotycznych w wykonaniu sanockiego zespołu Soul, połączony z wydarzeniami towarzyszącymi w postaci pokazu broni zorganizowanego przez Towarzystwo „Strzelec” oddział Sanok – wydarzenie organizowane przez Powiat Sanocki (15 sierpnia 2021 roku);
• Wieczór autorski z dr. Katarzyną Szrodt i Robertem Antoniem, połączony z premierą wydawniczą książek pt. „Polscy artyści plastycy w Kanadzie 1939-1989” (K. Szrodt) i „Skarby wawelskie w Kanadzie w latach 1940-1960” (27 sierpnia 2021 roku);
• Koncert muzyki klasycznej w wykonaniu duetu: Kamil Bućko (gitara klasyczna) i Karolina Kocyła (wiolonczela) w Sali Gobelinowej Muzeum Historycznego w Sanoku. Wydarzenie w ramach Festiwalu „Spotkanie z Dziedzictwem Kresów” (3 września 2021 roku);
• Koncert zespołu Wernyhora z Zamku Królewskiego w Sanoku połączony z relacją na żywo za pośrednictwem kanału Youtube Muzeum Historycznego w Sanoku. Wydarzenie realizowane w ramach transgranicznej współpracy z partnerami z okręgu Kapuszany – Słowacja, jako część projektu „Bohater z Maglovca” (19 września 2021 roku);
• Premiera albumu „Zdzisław Beksiński – malarstwo” (BOSZ) i spotkanie autorskie z Wiesławem Banachem oraz Bogdanem Szymanikiem (17 grudnia 2021 roku);
• Koncert muzyki renesansowej i barokowej z historycznym instrumentarium „Italian cantatas & french suites” w ramach projektu „Klasyka ma moc!” w Sali Portretowej (4 grudnia 2021 roku);

Lekcje muzealne:

Z zakresu działalności muzeum – łącznie 6 zrealizowanych lekcji muzealnych z zakresu sztuki, historii, archeologii – w formie konwencjonalnej oraz zdalnej, w sumie dla 138 uczestników (uczniów szkół podstawowych i średnich).

Konferencje naukowe:

„Dziedzictwo artystyczne i pedagogiczne Leona Getza w kontekście edukacji artystycznej i procesów kulturowych w Europie w okresie 1910-1960”; Współorganizacja z Lwowską Narodową Akademią Sztuki międzynarodowej konferencji naukowej poświęconej sylwetce i twórczości Leona Getza – wykłady Jarosława Serafina („Praca pedagogiczna i działalność muzealna Leona Getza w okresie sanockim”) i Katarzyny Winnickiej („Malarstwo Leona Getza”, konferencja w dniach 20-22 października 2021 roku).

Działalność edukacyjna:

• Razem czy osobno? Wielokulturowa koegzystencja ludności Bieszczadów i Beskidu Niskiego do końca II Wojny Światowej” cz. II. Konferencja realizowana w formie zdalnej– wykład mgr Katarzyny Winnickiej poświęcony ikonom karpackim w zbiorach Muzeum Historycznego w Sanoku (25-26 lutego 2021 roku);
• Szabla polska wz. 1921 – wykład mgr. Roberta Fedyka – współtwórcy wystawy „Szabla Polska wz. 1921” (16 sierpnia 2021 roku);
• „Jak oddaliśmy Mińsk? Wokół traktatu ryskiego i jego mitów” – wykład otwarty Mateusza Wernera (Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego) połączony z prezentacją Portalu Muzeum Dziedzictwa Kresów w wykonaniu Artura Dobruckiego (Centrum Kulturalne w Przemyślu; 3 września 2021 roku);
• „Archeologie konfliktu” – międzynarodowa konferencja archeologiczno-bronioznawcza organizowana przez Muzeum w Hradec Kralove. Dr Piotr Kotowicz wziął udział w konferencji i wygłosił referat (21-23 września 2021 roku);
• „Dziedzictwo artystyczne i pedagogiczne Leona Getza w kontekście edukacji artystycznej i procesów kulturowych w Europie w okresie 1910-1960”; Współorganizacja z Lwowską Narodową Akademią Sztuki międzynarodowej konferencji naukowej poświęconej sylwetce i twórczości Leona Getza – wykłady Jarosława Serafina („Praca pedagogiczna i działalność muzealna Leona Getza w okresie sanockim”) i Katarzyny Winnickiej („Malarstwo Leona Getza”, konferencja w dniach 20-22 października 2022 roku);
• J. Serafin, Zmagania ojca Józefa Prusa o odbudowę klasztoru oo. karmelitów bosych w Zagórzu. Geneza, przebieg i upadek projektu, „Rocznik Sanocki” za rok 2021.

Działalność wydawnicza:

• Foldery wystaw czasowych:

– „Niebezpieczne zabawy” – malarstwo prof. Henryka Cześnika ze zbiorów Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie (2021);

– „Stefan Kątski – malarstwo” (2021);

– „Tomasz Wooj (Wojtowicz) – malarstwo” (2021);

– „Anna Maria Pilszak – malarstwo i rysunek” (2021).

• Acta Militaria Mediaevalia, T. XVII (rocznik wydawany wspólnie z Polską Akademią Umiejętności w Krakowie oraz Instytutem Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego; w opracowaniu – planowane wydanie: grudzień 2021 roku);
• D. Szomko-Osękowska, Zdzisław Beksiński. Wizja życia i śmierci. (książka została wydana w 2021 roku nakładem wydawnictwa BOSZ na podstawie umowy zawartej z autorką, przy wsparciu merytorycznym Muzeum Historycznego w Sanoku);
• A. Romaniak, Sanok. Fotografie archiwalne, t. I. Katalog zbiorów (wobec ponawiających się regularnie pytań o wydawnictwo, które rozeszło się w nakładzie 500 egzemplarzy, Muzeum przygotowało wznowienie pozycji.
• M. Smoter, Polskie organizacje społeczno-polityczne, kulturalne i religijne w Sanoku w latach 1868-1918 (monografia) – trwają prace redakcyjne, planowane wydanie w pierwszym kwartale 2022 roku;
• A. Romaniak, Sanok. Fotografie archiwalne, t. IV, Katalog zbiorów (planowane wydanie: drugi kwartał 2022, nakł. 500 egzempl.);
• W. Banach, Malarstwo dwudziestowieczne z kolekcji im. Franciszka i Marii Prochasków. Katalog zbiorów Muzeum Historycznego w Sanoku (praca w przygotowaniu: termin wydania: listopad 2022);
• Władysław Szulc. Katalog zbiorów Muzeum Historycznego w Sanoku (w opracowaniu. Termin wydania: listopad 2022 r.);
• J. Serafin, Klasztor Karmelitów Bosych w Zagórzu (monografia w opracowaniu, planowane wydanie: 2022 rok, 500 egzempl.);
• F. Oberc, Sanok w kulturze, kultura w Sanoku (monografia instytucji i osobowości kultury w Sanoku w latach 1990-2020. Praca w składzie: wydanie – druga połowa 2022 roku);
• Historia Zamku Królewskiego w Sanoku, praca zbiorowa pod red. dr. T. Ratajczaka, w opracowaniu – etap: kwerenda źródłowa).

 

Zbiory muzealne:

• Łączna liczba eksponatów na dzień 31 XII 2021 r. – 37032, w tym z zakresu:

– sztuki – 15 535;

– archeologii – 15 237;

– historii – 2 326;

– militariów – 202;

– numizmatyki – 980;

– fotografii – 2 752;

• Liczba muzealiów wprowadzonych do ksiąg inwentarzowych w 2021 r. łącznie – 129, w tym z zakresu sztuki 128.

 

Udostępnianie eksponatów:

• Dama z Wachlarzem, Gijsbert Sibilla – użyczona na do Zamku Królewskiego w Warszawie – Muzeum na potrzeby wystawy „Świat Rembrandta” (15 czerwca – 30 września 2021 roku);
• Portret Michała Kazimierza Ogińskiego, Rossina Mathieu Lisiewska – użyczony do Pałacu Wielkich Książąt Litewskich w związku z wystawą upamiętniającą 230. rocznicę ustanowienia Konstytucji 3 Maja i Wzajemnego Zaręczenia Obojga Narodów (15 października 2021 – 10 stycznia 2022 roku);
• Barokowe rzeźby św. Teresy z Avila i św. Jana od Krzyża z dawnego klasztoru karmelitów bosych w Zagórzu zostały użyczone w formie depozytu do nowo wybudowanego foresterium w Zagórzu (Centrum Kultury) na potrzeby ekspozycji muzealnej.